کاشت ها و برداشت ها، تاملاتی در زندگی و افکار الکساندر گروتندیک

نوع مقاله : مقاله تاریخ ریاضی

نویسنده

گروه ریاضی، دانشگاه اصفهان

چکیده

الکساندر گروتندیک یکی از بزرگترین ریاضیدانان قرن بیستم است. کار گروتندیک تاثیری ژرف روی ریاضیات مدرن داشته است. او روش فکر کردن به مسائل را تغییر داد. کار او جزء مهم‌ترین پیشرفت‌های بشر در قرن بیستم به شمار می آید. مقام او در علم را فقط می‌توان با معدود افرادی، مانند آلبرت اینشتین، مقایسه کرد. این هر دو، چشم اندازهای جدیدی را به روی بشریت گشودند. تلاش گروتندیک برای مطالعه رفتار اشیاء ریاضی نسبت به یکدیگر، دقیقا مشابه نظریه نسبیت انیشتین، انقلابی در ریاضی، به ویژه هندسه جبری ایجاد کرد. کار گروتندیک همچنین متناظر با دیگر پیشرفت مهم بشر در قرن بیستم، یعنی مکانیک کوانتم است که در آن مفهوم پذیرفته شده ذرات نقطه‌ای با مفهوم ابرهای احتمالی جایگزین شده است. گروتندیک خود، ایده ابرهای احتمالی را با ایده همسایگی‌های باز یکی می داند. در این نوشته غلاوه بر مرور اجمالی بر زندگی گروتندیک، به برخی از فعالیتهای ریاضی او نیز خواهیم پرداخت.

کلیدواژه‌ها


[1] پ، کاتریه، ماجرای یک روز عجیب: از گروتندیک تا کن و کنتسویچ، مجله ریاضی و جامعه، آذر ماه 1385.
[2] D. Aubin, A Cultural History of Catastrophes and Chaos: Around the “Institut des hautes etudes scientifiques”, doctoral thesis, Princeton University, 1998.
[3] A. Borel and J. P. Serre, Le theoreme de Riemann-Roth, Bull. Soc. Math. France, 86 (1958) 97-136.
[4] P. Cartier, L. Illusie, N. M. Katz, G. Laumon, Y. Manin, K. A. Ribet and (eds.), The Grothendieck Festschrift, Progress in Mathematics, 86, Brikhauser, Boston, 1990.
[5] A. Grothendieck, Resume de la theorie metrique des produits tensoriels topologiques, Bol. Soc. Mat. Sao Paulo, 8 (1953) 1-79.
[6] RS, A. Grothendieck, Recoltes et Semailles: Reflexions et temoignages sur un passe de mathematicien, Universite des Sciences et Techniques du Languedoc, Montpellier, et Centre RS National de la Recherche Scientifique, 1986.
[7] W. Scharlau, Who is Alexander Grothendieck?, Notices Amer. Math. Soc., 55 no. 8 (2008) 930-941.