دوره 5 (1399)
دوره 4 (1398)
دوره 3 (1397)
دوره 2 (1396)
دوره 1 (1395)
تعداد مقالات: 97
51. کاشت ها و برداشت ها، تاملاتی در زندگی و افکار الکساندر گروتندیک
دوره 1، شماره 2 ، تابستان 1395، ، صفحه 33-66
چکیده
الکساندر گروتندیک یکی از بزرگترین ریاضیدانان قرن بیستم است. کار گروتندیک تاثیری ژرف روی ریاضیات مدرن داشته است. او روش فکر کردن به مسائل را تغییر داد. کار او جزء مهمترین پیشرفت‌های بشر در قرن بیستم به شمار می آید. مقام او در علم را فقط میتوان با معدود افرادی، مانند آلبرت اینشتین، مقایسه کرد. این هر دو، چشم اندازهای جدیدی را به روی ... بیشتر52. مروری بر مسائل بهینه‌سازی متغیر صحیح
دوره 1، شماره 1 ، بهار 1395، ، صفحه 37-46
چکیده
بسیاری از پدیده های عالم واقعی در صورت مدل‌سازی با مقادیر عدد صحیح بیان می‌شوند. تعداد سدهای ساخته شده روی رودخانه، تعداد نیروی انسانی نمی‌توانند با اعداد اعشاری بیان شوند. برنامه‌ریزی متغیر صحیح مدلی ریاضی است که برای مدل‌سازی مسائلی شبیه آنچه گفته شد، به کار گرفته می‌شود. به عبارتی چنانچه تنها تفاوت فرموله کردن مسئله با یک مسئله‌ی ... بیشتر53. طرح های هندسی اسلامی برای تدریس ریاضیاتِ تقارن
دوره 2، شماره 3 ، پاییز 1396، ، صفحه 37-44
چکیده
از قرن ۱۰ تا ۱۳ ، هنرمندان و صنعتگران تمدن اسلامی با کمک ریاضیدانان (آزدورال 2000) تعداد زیادی از طر ح های هندسی متقارن را تولید کردند. بسیاری از این طرح ها فوق العاده زیبا بوده و بیانگر زیبایی عمیق شکلهای هندسی می باشند که قابل بیان با کلمات نیستند. البته ممکن است از طرح های اسلامی، صرفا به عنوان دکوراسیون لذت برد. از آنها میتوان بعنوان ... بیشتر54. خواص جبری مکعب‌های فیبوناتچی و لوکاس
دوره 2، شماره 2 ، تابستان 1396، ، صفحه 43-61
چکیده
ابرمکعب $n$-بعدی $Q_n$ گرافی است که رئوس آن رشته‌های دودویی $x_1 x_2 \cdots x_n$ بوده و در آن دو رأس با یکدیگر مجاورند، هرگاه به‌طور دقیق در یک مولفه متفاوت باشند و یا به عبارتی، فاصله همینگ آنها یک باشد. زیرگراف‌های ابرمکعب مدلی طبیعی برای شبکه‌های ارتباطی به‌دست می‌دهند و از این رو مطالعه آنها از اهمیت زیادی برخوردار ... بیشتر55. خانواده برنولی وحل معادله دیفرانسیل برنولی
دوره 3، شماره 2 ، تابستان 1397، ، صفحه 45-58
چکیده
معادله دیفرانسیل برنولی یک موضوع بحث برانگیزاست که در ریاضیات ومجموعه علوم مهندسی وفیزیک کاربرد بسزایی دارد. در این مقاله تاریخچه پیدایش وگسترش معادله دیفرانسیل برنولی را بررسی می‌کنیم. همچنین به نقش اندیشمندانی که برای حل این معادله تلاش کرده‌اند خواهیم پرداخت، منجمله به خانواده برنولی که طی سه نسل، هشت ریاضیدان تحویل جامعه ... بیشتر56. اشتباه‌های رایج نگارشی در مقاله‌های ریاضی به زبان انگلیسی
دوره 3، شماره 3 ، پاییز 1397، ، صفحه 47-66
چکیده
در این نوشتار تلاش می‌شود، بر اساس تجربۀ نویسندگان در ویرایش مقاله‌های انگلیسی، اشتباه‌های رایج نگارشی در مقاله‌های ریاضی در سه دستۀ اشتباه‌های گرامری، نشانه‌گذاری و فرمول‌نویسی بیان شود. همچنین ساختار مناسب و مرسوم یک مقالۀ ریاضی بررسی می‌گردد. بیشتر57. روش مونته‌سوری به عنوان اساسی برای یادگیری ریاضیات در آموزش یکپارچه
دوره 4، شماره 2 ، تابستان 1398، ، صفحه 47-56
چکیده
این پژوهش یک قیاس نظری از روش مونته‌سوری و روش آموزش یکپارچه را ارائه می‌دهد. گرایش فعلی برای آموزش، پیوستن به رویکردی در یکپارچه‌سازی یا تلفیق تمرین‌های آموزشی است. از دیدگاه شناختی و سازنده، دانش با رفتارها و تفکرات ما دائماً در حال دگرگونی است. ماریا مونته‌سوری روشی را توسعه داده است که از لحاظ فکری و قدرت ذهن برای استدلال کردن، ... بیشتر58. چگونه نظریۀ بازی ها به بهبود زندگی کمک می‌کند؟ درآمدی بر نظریۀ جورسازی پایدار و کاربردهای آن
دوره 2، شماره 1 ، بهار 1396، ، صفحه 51-68
چکیده
اعطای مشترک جایزه یادبود نوبل اقتصاد در 2012 میلادی به یک ریاضی دان و یک اقتصاددان، بیانگر اقبال به نظریه و مدل های جورسازی بود. نظریه جورسازی و مجموعه مطالعاتی که عنوان طراحی بازار را به خود اختصاص داده اند، بیش از هر چیز متکی بر نظریه بازی هاست. هدف مقاله نیز طرح بخشی از تلاش های مشترک ریاضی دانان، اقتصاددانان و متخصصان تحقیق ... بیشتر59. تاریخچۀ مختصر نظریه اعداد در ایران
دوره 2، شماره 4 ، زمستان 1396، ، صفحه 51-57
چکیده
همانطور که مورّخین تاریخ را «قبالهٔ نجابت و سند بزرگواری» هر ملتی می‌دانند، به طور مسلّم تاریخ ریاضیات نیز از چنین جایگاهی برای مردمان سرزمینش برخوردار است. در این میان علم حساب به دلیل مقام والایی که در سرزمین وسیع ریاضیات دارد مورد توجّه خاص بوده است. در این نوشتار تاریخ تکوین علم حساب در ایران را به اختصار مرور و بررسی می‌کنیم. بیشتر60. نگرشی تازه بر مبنای پژوهشهای نوین راجع به سوال قدیمی و تکراری اما مهم « ریاضیات چیست؟ »
دوره 1، شماره 4 ، زمستان 1395، ، صفحه 23-30
چکیده
علاوه بر نقش سنتی ریاضیات در علوم پایه و عقلی و نقش کاربردی آن در علوم کار بردی، خصوص ا در دو دههی اخیر، همواره مجموعهی علوم ریاضی ایفاگر نقشی بسیار اساسی و پایه ای در احیا، انتقال و گسترش دانشهای جدید بشری بوده است؛ دانشهایی که حتی در نگاه بشری خود، شاید حتی تصوری از وجود ارتباطی ریاضی در آن قائل نشویم. علاوه بر آن، دسته ایی ار علوم ... بیشتر61. ضریب تأثیر ریاضیات
دوره 1، شماره 3 ، پاییز 1395، ، صفحه 31-37
چکیده
در دنیای پرشتاب کنونی، شناخت انواع منابع اطلاعاتی و آشنایی با منابع الکترونیکی و ویژگی های آن ها برای متخصصین موضوعی به عنوان یک ضرورت مهم مطرح می باشد زیرا ویژگی بارز این منابع اطلاعاتی نو بودن دانش، اعتبار اطلاعات گردآوری شده و شناخت آخرین اطلاعات منتشر شده و آگاهی از حوزه های پژوهشی نوظهور است. علاوه براین امروزه، سیاست گذاران، ... بیشتر62. نظریه گراف و زمانبندی ورزشی
دوره 4، شماره 1 ، بهار 1398، ، صفحه 37-47
چکیده
این نوشته برگردان مقاله زیر است: Richard Hoshino and Ken-ichi Kawarabayashi, Graph Theory and Sports Scheduling, Notices of the AMS, 60 (2013) 726-731. بیشتر63. آموزش و یادگیری، در چنبرۀ جزوه گویی و جزوه خوانی، تاملی بر تجربۀ آموزش ریاضی
دوره 3، شماره 4 ، زمستان 1397، ، صفحه 39-47
چکیده
درگیری و ابتلای همه‌جانبۀ تمام عرصۀ آموزش کشور از دورۀ ابتدایی تا عالی‌ترین سطوح دانشگاهی به انواع و اقسام مسئله‌ها و بحران‌‌‌های جدی و پُرمخاطره‌ای که به آشکاری بر تمام متن و سطح و عمق و بُرد و کارآمدی آموزش و سرنوشت نسل جوان و آیندۀ کشور اثر می‌گذارند موجب شده است که در مقام مقایسه، مسئله‌های به‌ظاهر ریز و کوچک این حوزه چندان ... بیشتر64. کاربرد برازش خم و روش حداقل مربعات برای بررسی هندسۀ قوسهای ایرانی
دوره 3، شماره 1 ، بهار 1397، ، صفحه 41-53
چکیده
دیدگاه‌های متفاوتی دربارۀ فرضیۀ استفاده از مقاطع مخروطی در سازه‌های طاقی تاریخی وجود دارد. این بحث در معماری ایران، نیز، به‌عنوان شکل دهندۀ بخشی از تاریخ معماری جهان مطرح است. برخی، در مقابل آن، فرضیۀ استفاده از خم زنجیره‌ای را مطرح کرده‌اند که مهمترین خم رقیب مقاطع مخروطی در پیشینۀ مطالعات هندسۀ قوس‌ها است. بخشی از پژوهش دربارۀ ... بیشتر65. درک شهودی از ریشه های توابع با نقشه رنگی
دوره 2، شماره 3 ، پاییز 1396، ، صفحه 45-49
چکیده
یافتن ریشه‌های یک معادله‌ی چندجمله‌ای، در تمامی علوم ریشه دارد و باعث پیوند ریاضی با سایر علوم گردیده است. برای توابع مختلط مقدار با استفاده از قضیه‌ی اساسی جبر، راهی به ظاهر آسان را برای یافتن ریشه‌های توابع، میتوان تصور کرد، اما آیا درک ماهیت ریشه‌های مختلط یک معادله برای عموم مردم و متخصصین در رشته‌های دیگر آسان است؟ یافتن ... بیشتر66. روشی برای محاسبه دترمینان ماتریس سه قطری
دوره 1، شماره 1 ، بهار 1395، ، صفحه 47-57
چکیده
در این نوشته ابتدا روشی بازگشتی و سپس دو الگوریتم را برای پیدا کردن دترمینان حالت خاصی از ماتریس سه قطری n*n توضیح داده ایم، به گونه ای که توسط آنها بتوان بدون محاسبه دترمینان به شیوه معمول آن را به دست آورد و در مواردی، محاسبات دترمینان بسی ساده تر صورت گیرد. در روش اول به کمک دترمینان ماتریسهای سه قطری از اندازه کوچکتر، از نوع ... بیشتر67. معلمان ریاضی چگونه از تاریخ تابع در تدریس ریاضی استفاده می کنند؟
دوره 4، شماره 2 ، تابستان 1398، ، صفحه 57-66
چکیده
مفهوم تابع یکی از مفاهیم مهم ریاضیات مدرسه‌ای است، به گونه ای که یک ایده متحد کننده در کل ریاضیات است. توابع، ابزار اصلی توصیف دنیای واقعی به زبان ریاضی هستند. تقریبا همه دانش‌آموزانی که در رشته تحصیلی خود واحدهایی از درس ریاضی را می‌گذرانند، با مفهوم تابع آشنا می‌شوند. این در حالی است که پژوهشهای مختلف نشان می‌دهند، اغلب دانش‌آموزان، ... بیشتر68. حسابان کسری از نظریه تا کاربرد
دوره 2، شماره 4 ، زمستان 1396، ، صفحه 59-69
چکیده
در این مقاله، ابتدا به معرفی حسابان کسری شامل تعریف مشتق و انتگرال کسری و روابط حاکم بر آنها، شباهت‌ها و تفاوت‌های حسابان کسری با حسابان کلاسیک و تعبیر هندسی مشتق و انتگرال کسری می‌پردازیم. سپس کاربردهایی از حسابان کسری و معادلات دیفرانسیل کسری را ارائه می‌دهیم. بیشتر69. نگارال روشی برای تولید فرکتال‌ها
دوره 3، شماره 2 ، تابستان 1397، ، صفحه 59-68
چکیده
در این تحقیق به معرفی نظریه نگارال می‌پردازیم که در ابتدا برای مدل سازی رفتار گیاهان چند سلولی طراحی شد، اما پس از آن با طراحی مفسر‌های گرافیکی، تبدیل به یک ابزار موفق برای شبیه سازی فرآیند رشد گیاهان و درختان شده است. در ابتدا با معرفی گونه‌های مختلف از گرامرهای آن، به بررسی ساختار و جایگاه آن در نظریه زبان‌های رسمی می‌پردازیم. ... بیشتر70. ورود به دنیای حرفه ای دانش: توصیه هایی به دانشگران جوان
دوره 2، شماره 2 ، تابستان 1396، ، صفحه 63-69
چکیده
در این نوشتار برخی از تجربیات شخصی خودم را در قالب اندرزهایی به اندیشمندان و دانشگران جوانی نگاشته‌ام که قرار است به زودی به دنیای حرفه‌ای دانش قدم بگذارند. بسیاری از نکاتی از ظاهراً خیلی شُسته رُفته به نظر می‌آیند، در واقع ناشی از اشتباه‌های فراوان خودم بوده است که گران به دست آمده‌اند ولی ارزان در اختیار رهروان حقیقی مسیر دانش ... بیشتر71. نقش ویلیام کاروش در قضیه‌ی کاروش-کان-تاکر
دوره 1، شماره 2 ، تابستان 1395، ، صفحه 67-75
چکیده
این مقاله به طور عمده درباره‌ی ویلیام کاروش و نقش او در قضیه‌ی کاروش-کان-تاکر از برنامه‌ریزی غیر‌خطی می‌باشد. این داستان نتایج بهینه‌سازی اساسی را عنوان می‌کند که ویلیام کاروش آنها را در پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد خود به دست آورده بود . نتیجه‌ی اصلی که درباره‌ی شرایط لازم بهینگی برای مینیمم کردن تابعی از چند متغیر مقید ... بیشتر72. جبرهای فیستر با برگردان
دوره 3، شماره 3 ، پاییز 1397، ، صفحه 67-78
چکیده
در این مقاله به مرور فرم‌های دوخطی فیستر روی میدان‌ها و برگردان‌های فیستر روی جبرهای ساده‌ٔ مرکزی می‌پردازیم. همچنین به بیان حدس‌های مهم در این راستا، تلاش‌های انجام شده برای اثبات آنها و نیز مسائل باز باقیمانده در مشخصه‌ٔ مخالف دو خواهیم پرداخت. درنهایت، تلاش‌های انجام شده برای تعمیم این حدس‌ها به مشخصه‌ٔ دو و تفاوت‌های ... بیشتر73. روش ارشمیدس: قضایای 13 و 14
دوره 2، شماره 1 ، بهار 1396، ، صفحه 69-76
چکیده
سم استوانه ای همواره موضوعی بسیار جذاب بوده است و این از زمانی آغاز شد که ارشمیدس، تنها از طریق مفاهیم هندسی ثابت کردکه حجم سم استوانه ای 1/6 حجم مکعب محاطی آن است. در این مقاله با استفاده از مثلثات و حسابگان دیفرانسیل و انتگرال، چگونگی محاسبه حجم سم استوانه ای ارائه شده است. بیشتر74. مسأله بهینه سازی شدت پرتو در پرتو درمانی
دوره 1، شماره 4 ، زمستان 1395، ، صفحه 31-49
چکیده
از ﺟﻤﻠﻪ ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎیی ﮐﻪ ﺳﻼﻣﺖ اﻧﺴﺎنﻫﺎ را ﺑﺎ ﺧﻄﺮ ﺟﺪی ﻣﻮاﺟﻪ می‌سازد،ﺑﯿﻤﺎری ﺳﺮﻃﺎن اﺳﺖ. اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎری در ﮐﺸﻮرﻫﺎی در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ، دوﻣﯿﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﺮگ و ﻣﯿﺮ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر می‌رود ﺑﻪ ﻃﻮری که ازﻫﺮ هزار نفر، پنج ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﻧﻮعی از اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎری ﻣﺒﺘﻼﺳﺖ. یکی از روشﻫﺎی ﻣﺆﺛﺮ در درﻣﺎن ﺳﺮﻃﺎن، ﭘﺮﺗﻮ درﻣﺎنی اﺳﺖ. ... بیشتر75. فراکتال راوزی چیست؟
دوره 1، شماره 3 ، پاییز 1395، ، صفحه 39-43